Skip to main navigation Skip to main content Skip to page footer

ΔΠΜΣ στη Γνωσιακή Επιστήμη

ΕΛΕΥΘΕΡΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ

Εφηβεία και Αναδυόμενη Ενηλικίωση

Το μάθημα αυτό επικεντρώνεται στη μελέτη της εφηβικής ηλικίας, ήτοι στο τελευταίο αναπτυξιακό στάδιο του ατόμου προς την ενήλικη ζωή και την ωριμότητα. Προσφέρει μια εισαγωγή στα κεντρικά θέματα και ερωτήματα της ψυχολογίας του εφήβου, στη διασάφηση των σχετιζόμενων εννοιών με αυτήν την περίοδο, καθώς και τη σαφή διάκριση των κύριων αναπτυξιακών οροσήμων της. Μελετάται η βιοσωματική, ψυχοσεξουαλική, γνωστική και ψυχοκοινωνική ανάπτυξη, η εικόνα του σώματος και του σωματικού σχήματος. Περιγράφεται η δυναμική της ομάδας των εφήβων και των διαπροσωπικών σχέσεων, όπως και τα ιδιαίτερα σχήματα που αναπτύσσονται μεταξύ της οικογενειακής δομής, των ενδοοικογενειακών δυσλειτουργιών και του κοινωνικοποιητικού ρόλου του σχολείου.

Σχεδίαση και Υλοποίηση Ψηφιακών Εκπαιδευτικών Εφαρμογών

Το μάθημα πραγματεύεται θέματα που αφορούν στα χαρακτηριστικά, στις αρχές σχεδίασης, στην υλοποίηση, στην αξιολόγηση και αξιοποίηση διαφόρων ψηφιακών εκπαιδευτικών εφαρμογών βάσει διαφορετικών θεωριών μάθησης. Θέματα που καλύπτονται είναι: τεχνολογικά υποστηριζόμενη μάθηση, χαρακτηριστικά των εκπαιδευτικών εφαρμογών, Εκπαιδευτικό Λογισμικό - Εκπαιδευτικές Εφαρμογές - Αποθετήρια μαθησιακών αντικειμένων, σχεδίαση και χαρακτηριστικά εκπαιδευτικών εφαρμογών που βασίζονται στον Συμπεριφορισμό - το μοντέλο ADDIE και το μοντέλο Gagne, σχεδίαση και υλοποίηση προσομοιώσεων και μικρόκοσμων, υπολογιστικά μοντέλα προσομοίωσης, εργαλεία εκπαιδευτικής μοντελοποίησης και νοητικής-εννοιολογικής χαρτογράφησης, περιβάλλοντα και εργαλεία που βασίζονται στον κοινωνικό και κατασκευαστικό εποικοδομητισμό, οργάνωση δραστηριοτήτων εκπαιδευτικής ρομποτικής, σχεδίαση και υλοποίηση μαθησιακών περιβαλλόντων που αξιοποιούν Web 2.0 περιβάλλοντα / εργαλεία, παιχνιδοποίηση - εκπαιδευτικά παιχνίδια, αρχές σχεδίασης και πλατφόρμες υλοποίησης εκπαιδευτικών παιχνιδιών, ανάπτυξη εκπαιδευτικού λογισμικού και εκπαιδευτικών εφαρμογών, θέματα αξιολόγησης εκπαιδευτικών εφαρμογών/ λογισμικού.

Σχεδίαση και Χρήση Περιβαλλόντων Η-Μάθησης

Το μάθημα πραγματεύεται θέματα που αφορούν στη σχεδίαση και στην αξιοποίηση διαφόρων διαδικτυακών περιβαλλόντων που μπορούν να υποστηρίξουν την η-μάθηση. Θέματα που καλύπτονται είναι: Εκπαίδευση από Απόσταση και Μεικτή Μάθηση, Δομές υποστήριξης της η- μάθησης και χαρακτηριστικά των βασικών δομικών στοιχείων της η-μάθησης, Τεχνολογίες και Μοντέλα υποστήριξης της η-μάθησης, Τεχνολογικά Εργαλεία Μαθησιακής Σχεδίασης & Σεναριογράφησης, Συστήματα Διαχείρισης Μαθημάτων/Μάθησης, Συνεργατική μάθηση, συνεργατικά περιβάλλοντα μάθησης υποστηριζόμενα από υπολογιστή (CSCL) και οργάνωση συνεργατικών δραστηριοτήτων, Σχεδίαση και χρήση εργαλείων επικοινωνίας με προσαρμοστικά χαρακτηριστικά, Περιβάλλοντα Διαχείρισης τάξης και υποστήριξης της μεικτής μάθησης, Η αξιολόγηση στην η-μάθηση: Μορφές & Εργαλεία, Αρχές Σχεδίασης Υπολογιστικών Μαθησιακών Περιβαλλόντων που Υποστηρίζουν Εναλλακτικές Μεθόδους Αξιολόγησης, Αρχιτεκτονική προσαρμοστικών εκπαιδευτικών περιβαλλόντων. Τεχνολογίες Προσαρμογής. Ανοικτό Μοντέλο Εκπαιδευόμενου. Σύγχρονες τάσεις: MOOCs, Flipped classroom.

Επικοινωνία Ανθρώπου – Υπολογιστή με Ομιλία

Κατανόηση Προφορικού Διαλόγου -χαρακτηριστικά και μοντελοποίηση του. Από τις Γραφικές Διεπαφές Χρήστη στις Φωνητικές Διεπαφές Χρήστη. Αρχιτεκτονική Συστημάτων Επικοινωνίας Ανθρώπου-Υπολογιστή με ομιλία. Παραγωγή Προφορικής Γλώσσας. Μετατροπή Κειμένου σε Συνθετική Ομιλία. Αναγνώριση Ομιλίας. Κατανόηση Γλώσσας. Δομή, διαχείριση και έλεγχος φωνητικών διαλόγων. Εργαλεία περιγραφής φωνητικών διαλόγων. Σχεδίαση και ανάπτυξη Φωνητικών Διαλογικών Εφαρμογών. Γρήγορη Προτυποποίηση. Διεθνείς Τυποποιήσεις: VoiceWeb και VoiceXML. Πολυτροπικότητα στην Επικοινωνία Ανθρώπου-Υπολογιστή με ομιλία. Φωνητικές Πύλες. Ευχρηστία Επικοινωνίας Ανθρώπου-Υπολογιστή με ομιλία. Εφαρμογές Διαλογικών Συστημάτων Φωνής.

Τεχνικές Ανάλυσης Δεδομένων Υψηλής Κλίμακας

Στο μαθημα καλύπτουμε τεχνικές εξόρυξης δεδομένων και μηχανικής μάθησης για τη ανάλυση μεγάλων συνόλων δεδομένων και την εξαγωγή πληροφορίας από αυτά. Τα βασικά θέματα που καλύπτονται είναι: Αλγόριθμοι για συσταδοποίηση και κατηγοριοποίση, Τεχνικές για εύρεση σημείων σε χώρους μεγάλων διαστάσεων, Αλγόριθμοι για ροές δεδομένων και για χρονοσειρές, Ανάλυση συνδέσμων ιστού, Αλγόριθμοι Μηχανικής Μάθησης για μεγάλα δεδομένα, Τεχνικές μείωσης αριθμού διαστάσεων, Συστήματα και αλγόριθμοι MapReduce.

Τεχνολογίες γνώσεων

Το μάθημα αυτό είναι μια εισαγωγή στις τεχνολογίες του Σημασιολογικού Ιστού και των Διασυνδεδεμένων Δεδομένων. Τα θέματα που καλύπτονται είναι: Ανοιχτά δεδομένα. Γράφοι γνώσης. Οντολογίες. Σύγχρονες εφαρμογές. Διασυνδεδεμένα δεδομένα. Το μοντέλο RDF. μοντέλο οντολογιών RDFS. Η γλώσσα επερωτήσεων SPARQL. Γεωχωρικά δεδομένα. Οι γλώσσες επερωτήσεων GeoSPARQL και stSPARQL. Λογικές περιγραφών. Η γλώσσα οντολογιών OWL. Γλώσσες κανόνων. Μηχανική οντολογιών.

Φιλοσοφία Επιστήμης Ι

Αντικείμενο του μαθήματος είναι η παρουσίαση του Λογικού Θετικισμού και στοιχείων από τις παραδόσεις από τις οποίες άντλησε, δηλαδή από τον κλασσικό εμπειρισμό, τον θετικισμό, τον λογικισμό και τη φιλοσοφία του Wittgenstein. Στη συνέχεια, εκτός από το έργο των λογικών θετικιστών (Carnap, Neurath και Schlick), παρουσιάζεται επίσης το έργο των Popper, Lakatos, Kuhn και Feyerabend. Τα θέματα που εξετάζονται στην ιστορική διαδρομή των επιμέρους ρευμάτων είναι η διάκριση της επιστήμης από τη μεταφυσική και την ψευδο-επιστήμη, ο ιδιαίτερος χαρακτήρας της επιστημονικής έρευνας, ο έλεγχος των επιστημονικών θεωριών, η σχέση παρατήρησης -θεωρίας, ο τρόπος εξέλιξης της επιστήμης, η ορθολογικότητα της επιστήμης, η ηθική της επιστήμης, ο χαρακτήρας της επιστημονικής κοινότητας και οι σχέσεις της επιστήμης με την κοινωνία.

Φιλοσοφία Επιστήμης ΙΙ

Τι είναι η φιλοσοφία της επιστήμης; Χαρακτηρισμός και δικαιολόγηση της επιστημονικής μεθόδου. Επαγωγή και υποθετικο-παραγωγική μέθοδος. Επικύρωση επιστημονικών θεωριών. Πιθανοκρατικές προσεγγίσεις στην μέθοδο. Μπειζιανισμός και φιλοσοφία της πιθανότητας. Εξήγηση, αιτιότητα, νόμοι της φύσης: Διάφορα μοντέλα επιστημονικής εξήγησης και τα προβλήματα τους. Η σχέση αιτίου-αποτελέσματος. Τι είναι οι νόμοι της φύσης και πως ανακαλύπτονται; Φύση των επιστημονικών θεωριών. Είναι οι θεωρίες απλά εργαλεία για την οργάνωση και ταξινόμηση των παρατηρήσιμων φαινομένων ή μας οδηγούν στην ανακάλυψη βαθύτερων αληθειών για τον κόσμο; Ο ρόλος της πρόβλεψης στην επιστήμη και στην αποδοχή των θεωριών. Ο ρόλος και η φύση των θεωρητικών μοντέλων.

Λογική

Η γλώσσα της προτασιακής λογικής. Ταυτολογικές συνεπαγωγές. Πλήρη σύνολα συνδέσμων. Προτασιακός λογισμός. Εγκυρότητα και πληρότητα του προτασιακού λογισμού. Πρωτοβάθμιες γλώσσες. Λογικές συνεπαγωγές. Πρωτοβάθμιος (κατηγορηματικός) λογισμός. Εγκυρότητα και πληρότητα του πρωτοβάθμιου λογισμού. Παραδείγματα πρωτοβάθμιων θεωριών. Στοιχεία από την αξιωματική θεωρία συνόλων.

Ιστορία επιστήμης, 16ος 17ος αιώνας

Το μάθημα πραγματεύεται σημαντικά επεισόδια από την ιστορία των φυσικών επιστημών του 16ου και 17ου αιώνα: Μεταξύ των θεμάτων που εξετάζονται είναι: η Κοπερνίκεια επανάσταση και η πρόσληψή της, τα αστρονομικά συστήματα του Μπράχε και του Κέπλερ, η νέα φυσική του Γαλιλαίου, η δίκη και καταδίκη του από την Ιερά Εξέταση, η πειραματική μεθοδολογία του Μπέικον, η ίδρυση Ακαδημιών και Επιστημονικών Εταιρειών, ο ρόλος της μηχανοκρατίας, η Νευτώνεια φυσική και κοσμολογία. Επίσης, εξετάζεται ο ρόλος κοινωνικών και πολιτισμικών παραγόντων στη συγκρότηση της νέας φυσικής φιλοσοφίας.

Ιστορία επιστήμης, 18ος -20ος αιώνας

Το μάθημα ξεκινά με μια επισκόπηση της Επιστημονικής Επανάστασης του 17ου αιώνα και συνεχίζει με σημαντικά επεισόδια από την ιστορία των επιστημών του 18ο, 19ο, και 20ο αιώνα: Χημική Επανάσταση, Δαρβινισμός, φυσική της ενέργειας και του αιθέρα, σχετικότητα και κβαντική θεωρία, το σχέδιο Μανχάταν και η ανάδυση της επιστήμης μεγάλης κλίμακας. Επίσης εξετάζονται γεγονότα και διανοητικές τάσεις της κάθε περιόδου, αλλά και ιστοριογραφικά θέματα σχετικά με τη φύση των επιστημονικών ανακαλύψεων, τη δημιουργία νέων επιστημονικών κλάδων, τη σχέση επιστήμης και θρησκείας, και τον ρόλο των γυναικών στις επιστήμες.

Φιλοσοφία της γλώσσας

Το μάθημα ασχολείται κυρίως με τις σημασιολογικές και λογικές ιδιότητες διαφόρων κατηγοριών προτάσεων των φυσικών γλωσσών, αλλά επίσης με έννοιες που έχουν κεντρική σημασία κατά τη μελέτη αυτών των ιδιοτήτων. Ειδικότερα καλύπτει τα εξής θέματα: νόημα και αναφορά, η θεωρία του Russell για τις οριστικές περιγραφές, τα ονόματα ως συντομογραφίες οριστικών περιγραφών και τα ονόματα ως άκαμπτοι αναφορείς, είναι το «υπάρχει» κατηγόρημα; αλήθεια (κυρίως η θεωρία της αντιστοιχίας και η μινιμαλιστική θεωρία), υποθετικοί λόγοι του πραγματικού, αναγκαιότητα, υποθετικοί λόγοι του αντίθετου προς το πραγματικό, ασάφεια.

Γνωσιολογία και μεταφυσική

Το μάθημα ξεκινά με μερικά θέματα μεταφυσικής, μετά προχωρά στο ζήτημα της αλήθειας και τελειώνει με μερικά θέματα γνωσιολογίας. Ειδικότερα καλύπτει τα εξής ζητήματα: εισαγωγή, το πρόβλημα των καθόλου, αιτιότητα, ελευθερία και ντετερμινισμός, διαχρονική προσωπική ταυτότητα, αναγκαιότητα και δυνατοί κόσμοι, αλήθεια, σκεπτικισμός, τι είναι γνώση, δικαιολόγηση πεποιθήσεων, επαγωγή, a priori γνώση. Η προσέγγιση είναι συστηματική, στο πλαίσιο των σύγχρονων συζητήσεων.

Φιλοσοφία του Νου

Εξετάζονται διάφορα θέματα που αφορούν τη φύση του νου και τη σχέση νου και σώματος. Ο γενικός στόχος είναι η παρουσίαση των κεντρικών μεταφυσικών απόψεων, όπως ο δυϊσμός, ο συμπεριφορισμός, ο εξαλειπτισμός, ο αναγωγισμός, ο μη αναγωγικός υλισμός, ο λειτουργισμός και ο εξαλειπτικός υλισμός. Στο ερευνητικό μας πεδίο εμπίπτουν επίσης θέματα όπως η συνείδηση, η νοητική αιτιότητα, η ψυχολογία του κοινού νου κ.λ.π.

Θέματα Φιλοσοφίας της Γλώσσας

Tο μάθημα ασχολείται κυρίως με τις σημασιολογικές και λογικές ιδιότητες διαφόρων κατηγοριών προτάσεων των φυσικών γλωσσών, αλλά επίσης με έννοιες που έχουν κεντρική σημασία κατά τη μελέτη αυτών των ιδιοτήτων. Ειδικότερα καλύπτει τα εξής θέματα: νόημα και αναφορά, η θεωρία του Russell για τις οριστικές περιγραφές, τα ονόματα ως συντομογραφίες οριστικών περιγραφών και τα ονόματα ως άκαμπτοι αναφορείς, είναι το «υπάρχει» κατηγόρημα; αλήθεια (κυρίως η θεωρία της αντιστοιχίας και η μινιμαλιστική θεωρία), υποθετικοί λόγοι του πραγματικού, αναγκαιότητα, υποθετικοί λόγοι του αντίθετου προς το πραγματικό, ασάφεια.

Θέματα Φιλοσοφίας Φυσικών Επιστημών

Το μάθημα αποτελεί εισαγωγή στη φιλοσοφική εξέταση της τεχνολογίας. Το πλαίσιο της εξέτασης αυτής ορίζεται από δύο αλληλένδετα, θεμελιώδη ερωτήματα· το ερώτημα σχετικά με την ουδετερότητα των τεχνολογικών διατάξεων, και το ερώτημα αν η εξέλιξη της τεχνολογίας καθορίζεται από μία λογική εγγενή των τεχνολογικών συστημάτων. Στο πλαίσιο αυτό διερευνάται μια σειρά προσεγγίσεων. Εξετάζονται φαινομενολογικές και υστεροφαινομενολογικές προσεγγίσεις, και, συγκεκριμένα τα θέματα της διαμεσολάβησης (mediation) της τεχνολογίας στην κατανόηση του κόσμου, και της συνδιαμόρφωσης ανθρώπου και τεχνολογίας. Εξετάζονται κατασκευασιοκρατικές προσεγγίσεις, σύμφωνα με τις οποίες η εξέλιξη της τεχνολογίας είναι ενδεχομενική, καθώς ιστορικοί και κοινωνικοί παράγοντες είναι συγκροτητικοί της υιοθέτησης συγκεκριμένων τεχνολογιών. Εξετάζονται κριτικά οι μεταφυσικές προϋποθέσεις της διάκρισης μεταξύ ανθρώπου και τεχνολογικής διάταξης, η δυνατότητα κατανόησης της τεχνολογίας με όρους σημείων, και, κατ’ επέκταση, η δυνατότητα προσέγγισης της τεχνολογίας με όρους ερμηνευτικής.

Επιστήμες και φιλοσοφία στον 20ο αιώνα

Το μάθημα αφορά τα φιλοσοφικά ρεύματα που σχετίσθηκαν άμεσα με τις φυσικές επιστήμες και τα μαθηματικά. Σκοπός του είναι να στοιχειοθετήσει μιαν αδρή επισκόπηση των τρόπων με τους οποίους η φιλοσοφία αντέδρασε στην ανάπτυξη των επιστημών κατά τον 20ο αιώνα και προσπάθησε να διευθετήσει τις σχέσεις της με τα επιτεύγματά τους, αναμορφώνοντας τον εαυτό της αντίστοιχα. Επιδιωκόμενο μαθησιακό αποτέλεσμα είναι η εξοικείωση φοιτητών και φοιτητριών από όλες τις ειδικότητες με βασικές τομές στην ιστορία των Μαθηματικών και της Φυσικής και με τις συνέπειές τους στην ίδρυση και την μετεξέλιξη της «αναλυτικής» φιλοσοφικής παράδοσης.

Η ροή που ακολουθεί το μάθημα (syllabus) είναι η εξής:

  1. Εισαγωγή στη φιλοσοφία της επιστήμης: Οι γενικές φιλοσοφικές προκείμενες του μαθήματος και αναδρομή στην ιστορία της επιστήμης μέχρι την Επιστημονική Επανάσταση.
  2. Το φιλοσοφικό τοπίο στο γύρισμα του αιώνα: Η καντιανή παράδοση
  3. Οι εξελίξειςστα μαθηματικά και η συναφής κρίση θεμελίων: Μη ευκλείδειες γεωμετρίες, αριθμοποίηση της ανάλυσης και θεμελίωση των πραγματικών αριθμών, θεωρία συνόλων, προγράμματα θεμελίωσης των μαθηματικών, η ‘νέα’ λογική.
  4. Οι ριζικές αλλαγές στη φυσική: Θεωρία της σχετικότητας και κβαντική μηχανική.
  5. Τα επιτεύγματα του Frege στη λογική και οι απαρχές της αναλυτικής φιλοσοφικής παράδοσης. Το πρόγραμμα του Russell: Από τη λογική θεμελίωση των μαθηματικών στη φιλοσοφική ανάλυση της γλώσσας.
  6. Η θεώρηση του L. Wittgenstein
  7. Λογικός Θετικισμός και Λογικός Εμπειρισμός
  8. Η κριτική στον Λογικό Εμπειρισμό και τον Λογικό Θετικισμό (Ι): K. Popper
  9. Η κριτική στον Λογικό Εμπειρισμό και τον Λογικό Θετικισμό (ΙΙ): Quine – Hanson – Sellars
  10. Η ‘ιστορικιστική’ στροφή: T. S. Kuhn
  11. Η ‘ιστορικιστική’ στροφή και τα παράγωγά της: Lakatos – Feyerabend – Laudan
  12. Η σημερινή κατάσταση στη φιλοσοφία της επιστήμης: Από την κοινωνιολογία της επιστήμης στο Ισχυρό Πρόγραμμα και από εκεί στις Σπουδές Επιστήμηςκαι Τεχνολογίας (ΣΕΤ).
  13. Επιστροφή στα κλασσικά φιλοσοφικά ζητήματα: Η διαμάχη για τον επιστημονικό ρεαλισμό.
Ο ‘δομισμός’ και ο ‘μεταδομισμός’ ως επιστημολογική προσέγγιση στις κοινωνικές επιστήμες και τις επιστήμες του ανθρώπου

Περίληψη μαθήματος:

Το σεμινάριο επικεντρώνεται στο φιλοσοφικό κίνημα που έλαβε χώρα στη Γαλλία εν πολλοίς κατά τη δεκαετία 1960-1970 μέσω του έργου μιας πλειάδας στοχαστών που μπορούμε να αποκαλέσουμε καταχρηστικά «γενιά του 1960»: Λέβι-Στρως, Αλτουσέρ, Λακάν, Φουκώ, Μπουρντιέ, Μπαρτ, Ντεριντά, Σερ, Ντελέζ, κ.ά. Το κίνημα αποκαλείται συνήθως (μάλλον άστοχα) «δομισμός» ή/και «μετα-δομισμός», με ασαφές το περιεχόμενο των χαρακτηρισμών, ενώ το αντίστοιχο έργο τείνει να προσλαμβάνεται στις μέρες μας (εξίσου άστοχα) ως ‘μεταμοντέρνο’ έργο που αφορά κυρίως τη λογοτεχνία και την κριτική της.

Το σεμινάριο αποσκοπεί να ανατρέψει την κυρίαρχη εικόνα, αναδεικνύοντας τη γνωσιοθεωρητική ή επιστημολογική στοχοθεσία του κινήματος: καίριο μέλημα των περισσότερων που το αποτέλεσαν ήταν η ανάδειξη ή συγκρότηση του επιστημονικού καθεστώτος που διέπει –ή οφείλει να διέπει– τους ‘κλάδους’ των κοινωνικών επιστημών και των επιστημών του ανθρώπου. Με προκείμενες ή κριτήρια που οι ίδιοι διαμόρφωναν σε συνάρτηση με το έργο των απευθείας δασκάλων τους, οι οποίοι αποτελούσαν ‘παραδόξως’ ειδικούς των φυσικών και μαθηματικών επιστημών.

Εξετάζεται το έργο των εν λόγω δασκάλων, η καίρια συμβολή της Γλωσσολογίας του Σωσύρ, νοούμενης ως επιστήμη της γλώσσας, όπως και το έργο των Μαρξ και Φρόιντ, νοούμενο επίσης ως επιστημονικό. Σε αυτή τη βάση εξετάζεται το έργο καθενός από τους στοχαστές της ‘γενιάς του 1960’ –όσο ο χρόνος επιτρέπει– όπως συνδέεται έμμεσα ή άμεσα με το φιλοσοφικό έργο των πρωτεργατών της λεγόμενης «ηπειρωτικής» φιλοσοφικής παράδοσης εν γένει (Χέγκελ, Νίτσε, Χούσερλ, Χάιντεγγερ). Έτσι αναδεικνύεται μια, ας πούμε, «ηπειρωτική» φιλοσοφία των επιστημών που μπορεί να αντιπαρατεθεί γόνιμα στην αντίστοιχή της κατά την «αναλυτική» παράδοση (λογικός εμπειρισμός ή λογικός θετικισμός, «ιστορικιστική στροφή», κοινωνική κατασκευασιοκρατία κ.λπ.).

Επιχειρησιακή ηθική: μια διεθνής συγκριτική προοπτική

Γενική περιγραφή:

Το σεμινάριο αυτό επιδιώκει τη συστηματική εξέταση της διαδικασίας ανάδυσης και ιστορικής εξέλιξης της επιχειρησιακής ηθικής σε ένα ευρύτατο φάσμα κοινωνιακών και πολιτισμικών πλαισίων. Επιχειρεί ως εκ τούτου να καλύψει μια ευρύτατη θεματική η οποία μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει τη διαμόρφωση των κυρίαρχων θεωρητικών ρευμάτων τα οποία δεσπόζουν στο χώρο, τη συνεκτίμηση αυτόχθονων προσεγγίσεων σε προβλήματα συμπεριφορικής ηθικής σε οργανισμούς και επιχειρήσεις, τη διερεύνηση των γνωσιακών και συμπεριφορικών παραγόντων που επηρεάζουν τις περί ηθικής αντιλήψεις σειράς οργανωσιακών εταίρων και εμπλεκομένων μερών, καθώς και τις υποκείμενες διοικητικές και ηγετικές φιλοσοφίες που προσδίδουν μια ιδιαίτερτη δυναμική στις εκάστοτε ισχύουσες ηθικές πεποιθήσεις και απόψεις.

Μαθησιακοί στόχοι:

Η διδακτέα θεματική επιμερίζεται σε τρεις θεμελιώδεις άξονες:

Πρώτον, διενεργείται συστηματική επισκόπηση εκείνων των θεωρητικών προσεγγίσεων στην οργανωσιακή συμπεριφορά και ηγεσία που εστιάζουν σε ηθικές παραμέτρους (πχ. θετική οργανωσιακή συμπεριφορά, αρετολογική ηθική, ανθρωπιστική διοίκηση και ηγεσία).

Δεύτερον, επιδιώκεται η ενδεικτική μελέτη των ηθικών προεκτάσεων και επιπτώσεων της τρέχουσας πανδημικής κρίσης αφ’ ενός, και της διάδρασης ηθικής και τεχνητής νοημοσύνης, αφ’ ετέρου. Στην πρώτη περίπτωση γίνεται μικρή αναφορά στη συμβολή αυτοχθόνων ιατρικών πρακτικών (Κινεζική ιατρική) κατά τη διαχείριση ανακυπτόντων προβλημάτων δημόσιας υγείας.

Και τρίτον, αναλύεται διεξοδικά υπο μορφή case studies, η διοικητική ηθική και φιλοσοφία μειζόνων χωρών της Ανατολικής Ασίας και αναδυομένων οικονομιών με κρίσιμη οικονομική και γεωπολιτική σημασία (Κίνα, Ιαπωνία, Νότια Κορέα, Βιετνάμ, Σιγκαπούρη, Ινδονησία).

Ορθολογική Επιλογή και Συμπεριφορικά Οικονομικά

Στο σεμινάριο αυτό θα παρουσιαστεί η Θεωρία της Ορθολογικής Επιλογής, η πιο ενδιαφέρουσα σύγχρονη θεωρία στο χώρο των κοινωνικών επιστημών, η οποία είναι ταυτόχρονα και η κυρίαρχη, τουλάχιστον τις τελευταίες τρεις δεκαετίες. Συγκεκριμένα θα παρουσιαστούν τα εργαλεία της, η μεθοδολογία της, τα πορίσματά της, τα φιλοσοφικά και επιστημολογικά προβλήματά της καθώς και η κριτική που της έχει ασκηθεί. Η θεωρία της ορθολογικής επιλογής προέρχεται φιλοσοφικά από τον ωφελιμισμό και τον κλασικό φιλελευθερισμό και μεθοδολογικά από την οικονομική ανάλυση. Όμως έχει εξελιχθεί σε μια θεωρία της ανθρώπινης συμπεριφοράς που χρησιμοποιεί εργαλεία της οικονομικής επιστήμης και της θεωρίας παιγνίων. Παράλληλα, θα παρουσιάσουμε και τις πιο ενδιαφέρουσες θεωρίες από την Ψυχολογία, τις Νευροεπιστήμες, τη Φιλοσοφία, τη Θεωρία Παιγνίων και την Τεχνητή Νοημοσύνη, οι οποίες συνεργάζονται με τα οικονομικά με σκοπό να μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε με ποιους τρόπους πραγματοποιούμε άλλοτε εύκολες και άλλοτε δύσκολες επιλογές, σύμφωνα με τις προτιμήσεις μας, την πληροφόρηση που έχουμε, τα οικονομικά μας αλλά και το κοινωνικό και θεσμικό πλαίσιο που κινούμαστε: Πότε συμπεριφερόμαστε ορθολογικά και πότε κάνουμε συστηματικά λάθη, υποπίπτοντας σε γνωστικές πλάνες και προκαταλήψεις. Ποιόν ρόλο έχουν τα συναισθήματα στις διαδικασίες επιλογής μας και πώς διαμορφώνονται οι επιλογές μας αυτές σε σχέση με τις πεποιθήσεις μας και την αλληλεπίδραση με τους άλλους. Τι προεκτάσεις έχουν αυτές οι παρατηρήσεις στην καθημερινή ζωή των ατόμων αλλά και ποιος είναι ο αντίκτυπος αυτών των συμπεριφορών στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο μέσω του τρόπου που λειτουργούν οι ψηφοφόροι και που διαμορφώνονται πολιτικές.

Φιλοσοφία των συναισθημάτων

Τα συναισθήματα επηρεάζουν τον τρόπο που ερμηνεύουμε και αποτιμούμε την πραγματικότητα. Πώς όμως μπορούμε να κρίνουμε με τρόπο έλλογο τα ίδια τα συναισθήματα; Η φύση των συναισθημάτων αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους γρίφους της σύγχρονης φιλοσοφίας. Στο σεμινάριο θα διερευνήσουμε τις οντολογικές και αξιολογικές διαστάσεις των θυμικών φαινομένων, θα εστιάσουμε στο αντιληπτικό και γνωσιακό περιεχόμενο των συναισθημάτων, θα εξετάσουμε την εγκυρότητα απόδοσης συναισθηματικών ποιοτήτων σε έργα τέχνης, και θα αναλύσουμε την εννοιολογική διάκριση ανάμεσα σε θυμικές στάσεις που προσανατολίζονται στον κόσμο έναντι στάσεων που στρέφονται προς τον ίδιο μας τον εαυτό.